Cổ phiếu và cổ phần khác nhau ra sao?

Các công ty cổ phần có cấu trúc mô hình tổ chức khá phức tạp và hoạt động thường xuyên xoay quanh cổ phiếu và cổ phần. Tuy nhiên khái niệm về cổ phần, cổ phiếu vẫn thường bị nhầm lẫn. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu dưới bài viết sau đây để hiểu rõ thêm thông tin của cổ phiếu và cổ phần nhé!

Tổng quan khái niệm của cổ phiếu và cổ phần

Cổ phần và cổ phiếu luôn là khái niệm thường bắt gặp trên thực tế và trong các công ty cổ phần. 

• Cổ phiếu: được định nghĩa là chứng chỉ được phát hành hoặc bút toán ghi sổ quyền sở hữu một hay nhiều cổ phần của một công ty cổ phần. Người nắm cổ phiếu trong tay được gọi là cổ đông của công ty đó. Có thể nói rằng cổ phiếu là một hình thức biểu hiện của cổ phần.
• Cổ phần: Theo điều 111 Luật Doanh Nghiệp 2020, cổ phần là phần chia nhỏ nhất của vốn điều lệ thuộc công ty cổ phần. Trong đó, cổ phần được thể hiện dưới hình thức cổ phiếu. Người nắm phần cổ phần trong tay được gọi là cổ đông. 

Tính chất của cổ phiếu và cổ phần ra sao?

1 Giá trị pháp lý của cổ phiếu và cổ phần

• Cổ phần: giá trị pháp lý của cổ phần là căn cứ của việc góp vốn trong công ty cổ phần. Tùy vào thỏa thuận của các cổ đông sáng lập công ty mà cổ phần có thể được chia thành nhiều loại khác nhau, đồng thời mỗi cổ loại cổ phần do cổ đông sở hữu sẽ mang quyền lợi và nghĩa vụ pháp lý khác nhau. Việc sở hữu cổ phần là minh chứng trong sổ cổ đông. 
• Cổ phiếu: giá trị pháp lý của cổ phiếu căn cứ vào việc sở hữu cổ phần, các công ty sử dụng cổ phiếu lên sàn chứng khoán.

Xem thêm video phân biệt chi tiết về cổ phiếu và cổ phần

2. Mệnh giá của cổ phiếu và cổ phần

• Cổ phần không có mệnh giá cố định, thường là do công ty quyết định rồi ghi vào cổ phiếu. Mệnh giá của cổ phần có thể khác với giá chào bán. Giá chào bán của cổ phần do hội đồng quản trị của công ty quyết định và không được thấp hơn giá thị trường tại thời điểm chào bán đó.
• Cổ phiếu: mệnh giá của cổ phiếu sẽ thay đổi theo sự phát triển của công ty cổ phần. Mệnh giá của cổ phiếu đa phần chịu ảnh hưởng bởi thị trường.

Phân loại cổ phiếu và cổ phần như thế nào?

1. Có những loại cổ phần nào?

Cổ phần được chia thành cổ phần phổ thông và cổ phần ưu đãi.

–  Người sở hữu cổ phần phổ thông thì được gọi là cổ đông phổ thông,  cổ phần phổ thông phải bắt buộc có trong một công ty cổ phần. 

–  Cổ phần ưu đãi sẽ do cổ đông ưu đãi sở hữu. Trong đó, cổ phần ưu đãi được chia thành các loại như sau.

• Cổ phần ưu đãi cổ tức: Là phần cổ phần được trả cổ tức với mức cao hơn với mức cổ tức mức ổn định hàng năm hoặc mức cổ tức của cổ phần phổ thông. Cổ phần ưu đãi cổ tức được chia hàng năm gồm cổ tức thưởng và cổ tức cố định.
• Cổ phần ưu đãi hoàn lại: Đây là loại cổ phần được công ty cổ phần hoàn trả  vốn góp theo các điều kiện được ghi tại cổ phiếu của cổ phần ưu đãi hoàn lại hoặc theo yêu cầu của người sở hữu. Cổ phần ưu đãi hoãn lại do điều lệ quy định hoặc có thể được chuyển đổi thành cổ phần phổ thông .
• Cổ phần ưu đãi biểu quyết: đây là loại cổ phần mà trong đó, số phiếu biểu quyết sẽ nhiều hơn so với cổ phần phổ thông. Số phiếu biểu quyết của một cổ phần ưu đãi biểu quyết sẽ do công ty quy định và có thể chuyển đổi sang cổ phần phổ thông theo như nghị quyết của Đại hội đồng. Hiệu lực của cổ phần ưu đãi biểu quyết là 3 năm kể từ khi cổ đông sáng lập. Sau thời hạn, cổ phần ưu đãi biểu quyết sẽ chuyển thành cổ phần phổ thông.  

2. Cổ phiếu được phân loại ra sao? 

Theo Luật doanh nghiệp 2020, có hai loại cổ phiếu là cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi.

• Người nắm giữ cổ phiếu phổ thông sẽ có quyền dự họp đại hội cổ đông và biểu quyết những vấn đề lớn của công ty.
• Với cổ phiếu ưu đãi, tùy vào loại hình cổ phiếu ưu đãi mà người nắm giữ sẽ được hưởng một số quyền hơn hoặc bị hạn chế một số quyền so với cổ đông phổ thông. Như vậy, cổ phiếu ưu đãi có thể chia thành 3 loại như sau: 

• Cổ phiếu ưu đãi cổ tức: là loại cổ phiếu được trả cổ tức cao hơn người nắm cổ phiếu phổ thông. Tuy nhiên người sở hữu bị loại trừ quyền biểu quyết, dự họp đại hội cổ đông và quyền đề cử cử người vào Hội đồng quản trị hay Ban kiểm soát.
• Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại: người nắm giữ loại cổ phiếu ưu đãi hoàn lại sẽ được công ty hoàn vốn góp bất cứ lúc nào theo yêu cầu của người sở hữu, hay là theo các điều kiện đã được thỏa thuận trước. Người sở hữu có quyền biểu quyết, đề cử, dự đại hội cổ đông.
• Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết: cổ phiếu có số phiếu biểu quyết nhiều hơn so với cổ phiếu phổ thông. Người sở hữu Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết có quyền biểu quyết, dự đại hội cổ đông, đề cử người vào vị trí Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát, nhưng không được chuyển nhượng cổ phiếu đó cho người khác.

Tóm lại, cổ phiếu là một loại tài sản sẽ thể hiện giá trị cho cổ phần. Việc có thể phân biệt cổ phiếu và cổ phần sẽ giúp các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp hiểu rõ khái niệm cơ bản để đầu tư vào thị trường chứng khoán.Cám ơn bạn đã theo dõi bài viết này, hy vọng bài viết đã giải đáp được những thắc mắc của bạn!